تحلیل عاملی استلزامات به کارگیری رهیافت FSR/E در شرایط ایران از دیدگاه کارشناسان ترویج و محققان کشاورزی

در ایران طبق شواهد تجربی و یافته‌های تحقیقاتی، رهیافت‌های متعارف تحقیق و ترویج کشاورزی در راستای تدوین و پی‌گیری راهبردهای پایدار نظام‌های کشاورزی در یک زمینه متنوع با ناکامی روبرو شده‌اند. رهیافت تحقیق و ترویج در نظام‌های زراعی (FSR/E) فرآیندی پویاست که به منظور افزایش پیامدهای مثبت تلاش‌های نظامند تحقیق و ترویج کشاورزی طراحی شده است. یکی ازویژگی های این رهیافت جهت‌گیری آن به سمت مناطق محروم روستایی و نظام‌های خرده‌دهقانی است. به لحاظ غالب بودن نظام بهره‌برداری خرده‌دهقانی در ایران، به نظر می‌رسد برای پیاده نمودن رهیافت تحقیق و ترویج در نظام‌های زراعی زمینه‌ها و شرایط مناسبی وجود دارد و از طریق پیاده نمودن آن می‌توان بسیاری از نارسایی‌های نظام‌های تحقیق و ترویج کنونی را برطرف نمود. به عنوان هدف اصلی، این تحقیق پیش‌شرط‌های ضروری رهیافت FSR/E در شرایط ایران را مورد پژوهش قرار داده است. این تحقیق در چارچوب کلی تحقیقات پیمایشی به انجام رسیده است. جمعیت آماری این تحقیق مشتمل بر دو گروه ـ کارشناسان ترویج (n = 55) محققین کشاورزی (n = 85) شاغل درسطح ستادی وزارت جهاد کشاورزی است که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ای بوده که با مرور ادبیات تحقیق و مطابق با اهداف مطالعه تهیه شده است. ضریب کرونباخ آلفا به منظور تشخیص پایایی پرسشنامه مورد استفاده قرار گرفته است که در این تحقیق برابر با 91 درصد شده است و برای این مطالعه مناسب تشخیص داده شده است. روایی پرسشنامه از سوی کارشناسان و اساتید ترویج مورد تأیید قرار گرفته است. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS.WIN به عمل آمده است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که بایستی پیش از شروع به کار گیری رهیافت تحقیق و ترویج در نظام‌های زراعی استلزامات زیرساختی و آموزشی این رهیافت مورد توجه قرار گیرند.